Toegankelijk Rome
Rome is een grote stad, maar is gelukkig in vergelijk met Parijs of Londen redelijk compact. Van Roma Termini, het grote treinstation van Rome, is het hemelsbreed tot aan Vaticaanstad 5 kilometer en daartussen liggen de meeste bezienswaardigheden. Lopend is Rome dus zeker te doen, maar houd er rekening mee dat de wegen en stoepen in een minder goede conditie zijn dan bij ons. En bovenal is het een stad met nog veel kinderkopjes. Zeker lastig voor een rolstoel.
Hoewel de toegang voor rolstoelgebruikers in Rome niet zo goed is als in andere Europese steden, is de toegankelijkheid van Romeinse toeristische attracties, restaurants en hotels voldoende om ervoor te zorgen dat toegankelijke vakanties mogelijk zijn voor mensen met alle soorten handicaps.
Openbaar vervoer
Het openbaar vervoer in Rome is helaas ook niet overal even goed toegankelijk. Laat u zich dus goed informeren bij een bezoek aan deze mooie, oude en niet overal handige stad. Mocht u alles lopend doen, dan zijn de afstanden niet groot, maar een hele dag lopend door dit historische centrum resulteert al snel in gemiddeld 15 wandelkilometers. Gelukkig wel overal terrassen om heerlijk te zitten, wat te drinken en mensen te kijken. Deze geweldige stad is echt een bezoek waard en waarom volgt nu.
Rome
Eerst even wat geschiedenis om u een duidelijk beeld te krijgen waarom Rome eigenlijk een groot museum is. De stad, gelegen aan de rivier de Tiber, is dus gebouwd op zeven heuvels, Palatijn, Aventijn, Capitool, Coulius, Esquilijn, Quirinaal en Vinimaal. Het gebied rond Palatijn en Capitool vormde het centrum van de macht en daar zijn nu nog de meeste resten, zoals het Forum Romanum en het Colosseum. Deze gaan wij zeker zo wat uitgebreider bekijken. Ook het Pantheon en de Via Appia zijn nog duidelijke overblijfselen uit de Romeinse tijd.
Nog even de legende: de stad zou gesticht zijn door de tweeling Romulus en Remus. Hiervan kom je overal afbeeldingen tegen met de wolf, die hen heeft opgevoed.
Colosseum
Het enorme amfitheater (oppervlakte 188 bij 156 meter, omtrek 527 meter en de gevel is 48,5 meter hoog) binnen in de stad behorend tot de lijst van de 7 nieuwe wereldwonderen. Keizer Vespasianus gaf in 72 n. Chr. de opdracht tot de bouw van het theater, dat plaats bood aan 65.000 toeschouwers. De bouw duurde 8 jaar en het Colosseum werd geopend door (ondertussen) keizer Titus. Er komt nog een keizer zich bemoeien met het Colosseum, namelijk keizer Domitianus, die er een extra verdieping op liet bouwen en nog wat extra ruimtes er onder. Hiermee werd het Colosseum het grootste Romeinse amfitheater.
Voor rolstoelgebruikers is de toegankelijke ingang van het Colosseum bij de hoofdingang, waar zich een oprit bevindt. Een drempelloze ingang leidt langs het loket naar de lift. Rolstoelgebruikers kunnen door een poortje om de draaihekken te omzeilen.
Binnen in het Colosseum leidt een rolstoelhelling naar een lift die je naar de bovenverdieping brengt. Als je eenmaal op de bovenste verdieping bent, heb je een geweldig uitzicht op de binnenplaats van het Colosseum. Als je vanaf de begane grond de binnenplaats wilt bereiken, moet je over ongeveer 5 meter kasseien.
De grootste uitdaging voor rolstoelgebruikers in het Colosseum in Rome is een klein stuk kasseien bij de ingang.
Waarom een amfitheater?
Het amfitheater was bedoeld om de bevolking te vermaken en daarmee de populariteit van de keizer te vergroten. Het vermaak waren gevechten tussen gladiatoren, soms gecombineerd met wilde dieren, zoals tijgers. Het dagprogramma bestond uit wilde dierengevechten in de ochtend en gladiatorenshows in de middag. In het pauzeprogramma werden veroordeelde gevangenen voor de wilde dieren gegooid. In 404 werd dit verboden door de christelijke keizer Honorius.
Leuk om te weten: het Colosseum is gebouwd op de plek, waar het kunstmatig meer van het paleis van Nero lag en staat afgebeeld op de Italiaanse 5 eurocent.
Toegankelijk Rome
Toegankelijk Rome
Forum Romanum
Een kleine stukje verderop, 120 meter lopen van het Colosseum, liggen de ruïnes van het politieke, juridische en religieuze centrum van het Romeinse rijk. Om hier een goed beeld van te krijgen, kan je eigenlijk eerst het beste de Capitool-heuvel opgaan, vandaar heb je een schitterend uitzicht over het gehele Forum (’s avonds is dit mooi uitgelicht, zoals meer delen in Rome, ook het Colosseum).
In het Forum Romanum wandel je eigenlijk over een van de belangrijkste archeologische sites in Rome met helaas enkel nog ruïnes, maar nog heel veel wat je eigenlijk moet gaan bekijken, zoals de tempels, de Boog van Titus (herdenking aan zijn overwinning op Jeruzalem) en het Rostra, vanaf hier sprak Marco Aurelio nadat hij Julius Caesar had vermoord. U ziet een geschiedkundig belangrijk stuk van Rome en het Romeinse rijk.
Bij de ingang van het Forum Romanum vind je een lift die je naar de ruïnes kan brengen. Als je er eenmaal bent, is slechts ongeveer 20% van het terrein rolstoeltoegankelijk. De overige 80% heeft grote gaten in de rotsen en oude trappen.
Palatino (Palatijnse heuvel)
De Palatijn is tegenwoordig een groot archeologisch park, dat verbonden is met het Forum Romanum. Het gebied is onverwacht groen door zijn struiken en bomen, terwijl u door de “natuur” wandelt, ziet u o.a. de overblijfselen van de woningen van keizer Augustus en Livia Augusta, de moeder van keizer Tiberius, maar ook het huis van Nero, dat in 64 n. Chr. bijna volledig door de brand werd verwoest. De geruchten gingen, dat Nero zelf de brand had geregeld om ruimte te krijgen voor zijn paleis, Domus Aurea. Nero heeft de voltooiing hiervan niet meegemaakt. Zijn opvolger Otho liet het voltooien, maar omdat Nero niet zo geliefd was bij het volk, hebben verdere opvolgers het deels afgebroken of er andere gebouwen opgebouwd, zoals het Colosseum, maar ook de Thermen van Trajanus.
Ook interessant op de Palatijn zijn de tunnels, zoals de Nero’s Cryptoporticus (verbinding tussen de keizerlijke residentie en de andere openbare gebouwen) of die van keizer Domitianus.
Alle drie deze bezienswaardigheden kunt u met een combi-kaart bezoeken. Houd er rekening mee, dat er weinig gelegenheid is om te eten en te drinken. Neem dus zelf iets mee. En bedenk, dat op een zonnige dag deze plekken weinig schaduw bieden.
Toegankelijk Rome
Toegankelijk Rome
Het Pantheon
Ligt weer ruim 1 kilometer verderop. Het Pantheon is een van de weinig nog intacte Romeinse gebouwen. De tempel is gebouwd in 27 v. Chr., maar kreeg zijn kenmerkende ronde koepel pas veel later na brand in het gebouw, door keizer Hadrianus. De open koepel heeft een doorsnede van 8,7 meter. De opening, de oculus, is ook echt open. Men heeft daarom ook de vloer licht hol gemaakt om het regenwater te kunnen afvoeren.
Het is nog steeds niet duidelijk aan wie de tempel is gewijd. Volgens sommigen aan alle goden, terwijl anderen denken dat het gewijd is aan de twaalf Olympische goden van het oude Griekenland.
Het Pantheon bereiken kan voor rolstoelgebruikers een beetje lastig zijn, omdat de straten eromheen geplaveid zijn. Maar als je er eenmaal bent, zal je merken dat het volledig toegankelijk is.
Voor wij naar een ‘andere’ stad gaan. Slenteren wij eens nog even langs wat andere beroemde bezienswaardigheden van Rome.
Trevifontein
Om nog even aan te geven hoe ver één en ander van elkaar ligt: deze wereldberoemde fontein ligt zo’n 800 meter van het Pantheon. De barokke fontein op het plein Piazza di Trevi werd in opdracht van paus Clemens XII gebouwd. Bernini kreeg eerst de opdracht, maar de fontein werd pas 50 jaar gebouwd en (her-)ontworpen door de architect Nicola Salvi.
De 30 meter hoge fontein bestaat uit een triomfboog met het standbeeld van Neptunus, de zeegod, op zijn schelpvormige strijdwagen getrokken door paarden met vleugels en jonge zeegoden (tritons). Links naast Neptuns staat in een nis het beeld de Overvloed en rechts de Gezondheid.
Leuk om te weten: Trevi komt van tre via, wat drie wegen betekent. Vroeger kwamen hier drie wegen bijeen.
Toegankelijk Rome
Toegankelijk Rome
Spaanse Trappen
En deze liggen weer zo’n 800 meter van de fontein. De Spaanse trappen officieel Scalinata della Trinità dei Monti ( de trap van Trinità dei Monti), de kerk bovenaan de trappen. De 135 treden zijn enkele meters breed en hebben drie terrassen, symbool voor de Heilige drie-eenheid (vader, zoon en de heilige geest).
Waarom de naam Spaanse Trappen? De opdrachtgever was de Franse Lodewijk XII en de officiële naam verwijst naar de kerk bovenaan. Onderaan op het plein stond in de 17de eeuw de Spaanse ambassade, op het Piazza di Spagna en vandaar de Spaanse Trappen. Op het Piazza die Spagna staat ook nog een fontein, Fontana della Barcaccia (fontein van de lelijke schuit).
Volgens de legende liet paus Urbanus VIII de fontein installeren nadat hij onder de indruk was geraakt van een boot die daar werd aangevoerd nadat de rivier de Tiber in de 16e eeuw overstroomde . Het ontwerp van de zinkende boot hielp Bernini ook om een technisch probleem door de lage waterdruk op te lossen.
De trappen zijn ook beroemd om vele media-hoogtepunten zoals films. A Roman Holiday met Audrey Hepburn en Gregory Peck werd hier gefilmd als een ’toevallige ontmoetingsplaats’ voor hen in de film.
Er zijn ook veel muzikale verwijzingen naar ‘When I paint my Masterpiece’ van Bob Dylan; Morten Harket (A-Ha) ‘Spanish Steps’, tot American Rock Band, Toto en ‘Spanish Steps of Rome’. Dit zijn er maar een paar, er zijn er in de loop der jaren nog veel meer bijgekomen.
John Keats
In de rechter benedenhoek van de trap staat ook het huis waar de Engelse dichter John Keats leefde en stierf in 1821. Het is nu een museum ter nagedachtenis aan hem.
Het gebied rond Piazza di Spagna is een luxueus winkelgebied met de beroemde winkelstraat Via Condotti.
Dit is maar een greep uit het vele moois, dat Rome te bieden heeft. Wij gaan nu door naar een ‘andere’ stad, namelijk Vaticaanstad.
Vaticaanstad
Is de kleinste onafhankelijke staat ter wereld ontstaan in 1929 en beslaat 44 hectare met de Zwitserse garde als eigen veiligheidsdienst. Wij gaan langs bij de belangrijkste bezienswaardigheden: de Sint Pieter en Sixtijnse kapel.
Sint Pietersbasiliek
Is gebouwd op de plaats, waar volgens de overlevering Petrus, de apostel en eerste paus, zou zijn gekruisigd en begraven. De basiliek werd gebouwd tussen 1506 en 1626 en door verschillende kunstenaars, zoals Rafaël en Michelangelo. De kerk is heel indrukwekkend met zijn 136 meter hoogte en 186 x 123 meter oppervlak. In de Sint Pieter moet je zeker “La Pieta” bekijken. Het kunstwerk van Michelangelo uit 1499 van Maria met de dode Jezus in haar armen. Ook heel bijzonder is het bronzen beeld van Petrus, waarbij de voet verdwenen is doordat het massaal door pelgrims is gekust.
Boven het vermoedelijke graf van Petrus heeft Bernini een gigantisch bronzen baldakijn gemaakt.
Bernini heeft ook de tombe van Alexander VII Chigi met een verguld skelet met zandloper, die het verloop van de tijd en de naderende dood symboliseert, gemaakt.
Via een aparte ingang kunnen ook de 148 catacomben van de pausen worden bezocht.
De koepel
Kan beklommen worden via 550 treden en met een schitterend uitzicht over Rome en het Vaticaan. Voor wie niet alles wil/kan klimmen, je kan ook een deel met een lift.
Leuk weetje voor wie voor een volle aflaat (kwijtschelding van zonden door God) in aanmerking wil komen. De Sint-Pietersbasiliek is de eerste van de zeven pelgrimskerken van Rome, die in een dag bezocht konden (en kunnen) worden door pelgrims en inwoners van Rome om verlost te worden van hun zonden. De pelgrimsroute van zo’n 25 kilometer is nog steeds mogelijk.
Het Sint Pietersplein
Is ontworpen door Bernini in opdracht van paus Alexander VII. De gebouwen zijn ellipsvormig en symboliseren zo de armen van de kerk, die de gelovigen in het hemelse rijk opnemen.
Sixtijnse kapel
Is onderdeel van het Vaticaans museum, dat uit 26 verschillende ‘musea’ bestaat en hiermee één van de grootste ter wereld is. Je vindt er o.a. kunst uit de Romeinse en Egyptische oudheid, religieuze en moderne kunst.
De hoogtepunt is echter wel de Sixtijnse Kapel geschilderd door Michelangelo, maar ook Botticelli, Perugino en nog veel meer kunstenaars. Het plafond met het scheppingsverhaal en de zondvloed is van Michelangelo en enorm indrukwekkend. Zo heeft hij ook het Laatste Oordeel op de muur achter het altaar geschilderd. De zijmuren zijn door diverse kunstenaars beschilderd met schilderingen over het leven van Jezus.
De functie van de Sixtijnse Kapel
De Sixtijns Kapel is vooral bekend als ruimte (conclave), waar de kardinalen de nieuwe paus kiezen. Hier staat ook de kachel, waaruit de rook (uiteindelijk witte rook als de paus is gekozen) tweemaal daags komt tijdens de pausverkiezing.
Tour door het Vaticaan – Bezoekers van het Vaticaan volgen een eenrichtingsroute door de pauselijke appartementen om de Sixtijnse kapel te bereiken. Helaas gaat deze route gepaard met trappen op en af. Rolstoelgebruikende Vaticaanse bezoekers moeten een speciale route volgen achter afgebakende gebieden om de Sixtijnse Kapel te bereiken. De route is ongemarkeerd en het personeel is het soms niet eens over hoeveel mensen je kunnen vergezellen op deze route.
Er is uiteraard in het Vaticaan museum nog heel veel meer te zien en zeker te moeite waard, maar wij laten het hier voor nu bij. Mocht u nog tijd over hebben, maak dan ook een wandeling door de tuinen, Giardini Vaticani. Heel bijzonder: de tuinen zijn dertig hectare van de vierenveertig van Vaticaanstad.
Meer over de toegankelijkheid van verschillende steden: Toegankelijk reizen
Toegankelijke accommdaties
Ben je opzoek naar een aangepaste accommodatie in Italië? Kijk dan een op onze pagina: Italië, info over de rolstoeltoegankelijkheid